Beschikbare versies:
Wat zitten we elkaar soms toch vreselijk in de weg. Is dat echt omdat
we allemaal zo egoistisch zijn? En jij? Jij wilt het toch anders? Maar
hoe kan je dat nou vormgeven? Gelukkig is er behalve een morele reden
ook een economische reden om beter samen te werken (overigens: in
evolutionair biologische kringen gaat de gedachte rond dat dit dezelfde
reden is, maw dat onze moraal uiteindelijk economische doelen dient).
Open Up staat voor een economie die zich kenmerkt door samenwerking ipv
concurrentie. Samenwerking vindt in onze huidige westerse economie
alleen plaats binnen eigendomsgrenzen (aandeelhouderswaarde) en zelfs
daar niet altijd. Buiten, en soms dus ook binnen, die grenzen bestaat
concurrentie. Open Up wil daartoe openheid en rentmeesterschap
faciliteren. Eigendom betekent in onze huidige cultuur dat je kan doen
en laten wat je wilt met je bezit. Rentmeesterschap is dat je je
verantwoordelijk weet om jouw bezit te laten renderen voor de
samenleving. Door openheid over je activiteiten kunnen anderen je ook
aanspreken op die verantwoordelijkheid.
Concreet roept open up kringen in het leven. Een kring bestaat uit een
lijstje verantwoordelijkheden waarop de organisaties die deze kring
onderschrijven aanspreekbaar zijn. Verschillende kringen kennen
verschillende lijstjes verantwoordelijkheden, dat kunnen kleine of
grote lijstjes zijn. Een organisatie die een kring onderschrijft geeft
aan welke informatie openbaar is (binnen de kring) en hoe de
organisatie reageert als zij op haar verantwoordelijkheden aangesproken
wordt. Toetreding tot een kring staat iedere organisatie vrij, in het
bijzonder voor organisaties wiens belangen geschaad worden door leden
van de kring. De stichting Open Up faciliteert het ontstaan van en
administreert de kringen, doet bijvoorbeeld onderzoek naar coherente
verzamelingen van verantwoordelijkheden en openheidscriteria. Ook
certificeert en arbitreert zij onafhankelijk.
Hoe dit alles werkt heeft open up in het
Open Up-spel nagebootst. In de
eerste versie van het Open Up-spel wordt eerst onze huidige westerse
economie nagebootst. In de tweede fase van het spel doet Open Up zijn
intede met 1 kring. Nu kunnen de spelers (organisaties) deze kring
onderschrijven. De spelers die de kring onderschrijven moeten open zijn
over hun begroting en de invloed die anderen binnen de kring kunnen
uitoefenen is dat wederzijdse partners tijdens een transactie een item
in de begroting van de ander kunnen wijzigen. Het resultaat is
verbluffend: begrotingen die onvoldoende rekening houden met andere
belangen durven spelers niet meer te maken, samenwerking en afstemming
worden opeens de standaard!
Tenslotte een idee van hoe dit in de B2C-markt er uit zou kunnen zien.
Een supermarkt of een oliemaatschappij zou de actie "doe ook een duit
in het zakje" kunnen lanceren: bij iedere betaling krijgt de klant geen
zegeltje maar een duit. Elders in de winkel staan enkele zakken
opgesteld, in een van die zakken kan de klant zijn duit doen. Ieder van
de zakken staat voor een keuze die het bedrijf kan maken. De zakken
werken dus als een soort stemmechanisme. Een klant zal bij zijn keuze
bijvoorbeeld te zien krijgen:
- hoe doet het bedrijf het nu, de actuele stand van zaken
- wat het huidige beleid is, het budget, de streefcijfers
- wat alle klanten gezamelijk vinden, wat er tot nu toe "gestemd" is
De onderwerpen waarop gestemd kan worden zijn dan relevant voor de
bedrijfsactiviteiten. Interessante vraag is hoe de klanten nu op hun
beurt door het bedrijf aangesproken kunnen worden: ze vinden dat
koffieboeren meer betaald moeten krijgen maar ze kopen niet de duurdere
koffie. De oplossing is dat het stemgedrag van de klant niet geheim is
maar binnen de kring openbaar.
Een ander idee is dat de supermarkt klanten de mogelijkheid geeft om
meer te betalen voor dezelfde producten met de garantie dat het
meerdere direct bij de "koffieboeren" terechtkomt. Het voordeel van
deze constructie is dat er geen marges over de prijsverhoging (hoeven
te) worden berekend.
De tekst bij
versie 2.0 vindt u
hier.
laatste wijziging: 18 januari 2005